PRZECIWDZIAŁANIE PRANIU BRUDNYCH PIENIĘDZY
PRZECIWDZIAŁANIE PRANIU BRUDNYCH PIENIĘDZY
Wszystkie czynności/transakcje w formie aktu notarialnego (dotyczy między innymi: umowy sprzedaży, zamiany, darowizny, działu spadku, zniesienia współwłasności, dożywocia, renty w zamian za przeniesienie własności nieruchomości oraz o podział majątku wspólnego, wniesienie wkładu niepieniężnego po założeniu spółki, wniesienie lub podwyższenie wkładów do spółki lub kapitału zakładowego, przekształcenie lub połączenie spółek, zbycie przedsiębiorstwa, zbycie udziałów w spółce) o równowartości 15.000 EUR lub większej wymagają złożenia oświadczenie czy strona umowy lub składający oświadczenie woli (dotyczy także mocodawcy oraz w przypadku osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej beneficjenta rzeczywistego tych osób) jest lub nie osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne.
Ilekroć w Ustawie jest mowa o osobach zajmujących eksponowane stanowiska polityczne – rozumie się przez to, z wyłączeniem grup stanowisk średniego i niższego szczebla, osoby zajmujące znaczące stanowiska publiczne lub pełniące znaczące funkcje publiczne, w tym:
a) szefów państw, szefów rządów, ministrów, wiceministrów oraz sekretarzy stanu,
b) członków parlamentu lub podobnych organów ustawodawczych,
c) członków organów zarządzających partii politycznych,
d) członków sądów najwyższych, trybunałów konstytucyjnych oraz innych organów sądowych wysokiego szczebla, których decyzje nie podlegają zaskarżeniu, z wyjątkiem trybów nadzwyczajnych,
e) członków trybunałów obrachunkowych lub zarządów banków centralnych,
f) ambasadorów, chargés d’affaires oraz wyższych oficerów sił zbrojnych,
g) członków organów administracyjnych, zarządczych lub nadzorczych przedsiębiorstw państwowych, spółek z udziałem Skarbu Państwa, w których ponad połowa akcji albo udziałów należy do Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych,
h) dyrektorów, zastępców dyrektorów oraz członków organów organizacji międzynarodowych lub osoby pełniące równoważne funkcje w tych organizacjach,
i) dyrektorów generalnych w urzędach naczelnych i centralnych organów państwowych oraz dyrektorów generalnych urzędów wojewódzkich,
j) inne osoby zajmujące stanowiska publiczne lub pełniące funkcje publiczne w organach państwa lub centralnych organach administracji rządowej,
k) osoby zajmujące krajowe stanowiska i funkcje publiczne wymienione w § 2 rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie wykazu krajowych stanowisk i funkcji publicznych będących eksponowanymi stanowiskami politycznymi (Dz. U. z 2021 r., poz. 1381)
Ilekroć w ustawie jest mowa o osobach znanych jako bliscy współpracownicy osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne – rozumie się przez to:
a) osoby fizyczne będące beneficjentami rzeczywistymi osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub trustów wspólnie z osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne lub utrzymujące z taką osobą inne bliskie stosunki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b) osoby fizyczne będące jedynym beneficjentem rzeczywistym osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub trustu, o których wiadomo, że zostały utworzone w celu uzyskania faktycznej korzyści przez osobę zajmującą eksponowane stanowisko polityczne.
Ilekroć w ustawie jest mowa o członkach rodziny osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne – rozumie się przez to:
a) małżonka lub osobę pozostającą we wspólnym pożyciu z osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne,
b) dziecko osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne i jego małżonka lub osoby pozostającej we wspólnym pożyciu,
c) rodziców osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne.
W przypadku osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej notariusz ma obowiązek ustalić beneficjenta rzeczywistego takiego podmiotu.
Beneficjentem rzeczywistym zawsze jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, które dzięki posiadanym uprawnieniom, wynikającym z uwarunkowań prawnych lub faktycznych, sprawują bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad podmiotem gospodarczym.
Beneficjent rzeczywisty, dzięki swoim uprawnieniom, ma możliwość wywierania decydującego wpływu na czynności albo działania podejmowane przez podmiot gospodarczy.
Beneficjentami rzeczywistymi w spółkach kapitałowych, którzy muszą się zgłosić do CRBR, są:
• udziałowcy lub akcjonariusze posiadający prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji w danej spółce
• osoby dysponujące więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnicy albo użytkownicy lub na podstawie porozumień z innymi osobami uprawnionymi do głosu
• osoby sprawujące kontrolę nad spółką lub spółkami, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25 % ogólnej liczby udziałów lub akcji.
Jeśli nie jest możliwe określenie beneficjenta rzeczywistego w spółce, do CRBR należy zgłosić osobę lub osoby zajmujące wyższe stanowisko kierownicze (na przykład członka zarządu).
Beneficjentami rzeczywistymi w spółkach osobowych są wspólnicy spółki uprawnieni do jej reprezentacji na podstawie umowy spółki oraz zgodnie z wpisem w KRS.
Beneficjentami rzeczywistymi w fundacji, którzy podlegają obowiązkowi wpisu do CRBR, są:
• fundatorzy
• inne osoby sprawujące kontrolę nad fundacją
• inwestorzy.
Beneficjentami rzeczywistymi w stowarzyszeniu rejestrowym, którzy podlegają obowiązkowi wpisu do CRBR, są osoby zajmujące wyższe stanowiska kierownicze, czyli członkowie zarządu.
Beneficjentami rzeczywistymi trustu, którzy podlegają obowiązkowi wpisu do CRBR, są:
• założyciel
• powiernik
• nadzorca, jeśli został ustanowiony
• faktyczny właściciel pobierający korzyści
• inna osoba sprawująca kontrolę nad trustem.
Przed przeprowadzeniem transakcji okazjonalnej z klientem, który jest podmiotem obowiązanym do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych lub podmiotem podlegającym obowiązkowi rejestracji informacji o beneficjentach rzeczywistych wynikającemu z przepisów państwa członkowskiego wydanych notariusz uzyskuje potwierdzenie rejestracji albo odpis z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych lub rejestru prowadzonego we właściwym państwie członkowskim.
Notariusz odnotowuje rozbieżności między informacjami zgromadzonymi w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych a ustalonymi przez niego informacjami o beneficjencie rzeczywistym i podejmuje czynności w celu wyjaśnienia przyczyn tych rozbieżności.
Odnotowania tych rozbieżności notariusz dokonuje w protokole rozbieżności.
W przypadku potwierdzenia odnotowanych rozbieżności, notariusz przekazuje Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy, jako organowi KAS wyznaczonemu do prowadzenia Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, zweryfikowaną informację o tych rozbieżnościach wraz z dokumentacją dotyczącą odnotowanych rozbieżności i uzasadnieniem.